O powtórnych narodzinach telewizora i co wypatrzyłam w PRL-u ( a jak zaglądasz w otchłań to otchłań równocześnie zagląda w ciebie, więc co PRL zobaczył w sercu mym)

Niedługo Wielkanoc. Tymczasem miałam tu u siebie przedsmak: telewizor umarł a po trzech dniach zmartwychwstał ;).

Świadomie i w pełni władz umysłowych doprowadziłam do jego śmierci, nie zapewniając mu dekodera do odbioru cyfrowego. Uznałam, że czas na zmianę, że stać mnie na takie oczyszczenie aury domowego thanks-szui, że będzie to pomysł ambitny i bohaterski zarazem – to telewizora niemanie.

Tymczasem jednak po wspomnieniu w rozmowie telefonicznej z rodzicami, iż mam zamiar wpadać w tygodniu w celu obejrzenia sobie ‘Dziwnych przypadków medycznych’ lub czegoś równie medycznie ambitnego doprowadziłam tychże (rodziców) do ataku paniki. W czasie więc gdy odbywałam pewnego dnia tourne po bankach i urzędach (co zawsze jest pewniakiem, bo się tam czeka goooodzinami) do mieszkania mojego zakradł był się podstępnie tatuś i zamontował mi dekoder. Czego nawet nie zauważyłam do czasu, aż do mnie nie zadzwonił i nie poinformował, że nie ma już teraz takiej potrzeby, żebym w tygodniu. Na obiady niedzielne proszę bardzo, ale żeby w tygodniu to proszę nie bardzo. Telefon od tego jest, nadal działający.

I tym sposobem telewizor ożył.

I to był koniec tej fascynującej opowieści, gdyby nie to, że ja nie mogę niczego w tym pudle obejrzeć nie robiąc przy okazji czegoś innego. Prasowanie odpada – bo ja nie prasuję, podjadanie odpada, bo lodówka świeci pustkami, robótki domowe odpadają bo nie opanowałam umiejętności operowania drutami i szydełkami. W grę wchodzi bazgrolenie po serwetkach, przysiady lub inne formy aktywności fizycznej lub zabawianie się w pisanie. Telewizoru mogę poświęcić maksymalnie jedno oko i jedno ucho, druga ta para musi tańczyć w tym samym czasie na innym parkiecie, bo inaczej strzela mnie percepcyjna cholera. ;)

No więc powiem co ostatnio w tym pudle widziałam. 

Na TVP Historia ‘Jeden dzień w PRL-u’ a w nim materiały archiwalne, listy rodzin internowanych, listy do redakcji, ksiązki zażaleń, raporty z inspekcji, donosy tajnych współpracowników, uzasadnienia wyroków sądowych, komunikaty z obserwacji figurantów.

Fascynujące. Straszne. Bywa zabawnie ale w większości to serce się ściska. Próbuję sobie coś  przypomnieć, bo przecież zahaczyłam dzieciństwem o tamte czasy. Naszyjniki z rolek papieru toaletowego, pepegi, paczki z zachodu, majowe marsze, wakacje w Bułgarii, smutny generał w ciemnych okularach a potem przaśnie wesoły wąsacz-skoczek.

Gdzieś, coś. Rozpływa się przeszłość. Z głowy wylatuje. Ale na nogach trzyma się mocno. Bowiem pół tej zimy przechodziłam w odnalezionych na strychu i całkiem dobrze zachowanych Relaxach ;) Szyk i szok. I hipsterstwo.

A wracając filmu.

Pułkownik Pietrucha opisuje przypadek obywatela Wróbla, który od brata z Anglii dostał paczkę a w niej karton zagranicznych papierosów. Dwie paczki podarował znajomemu Gajowemu, który po wypaleniu podarował puste pudełka do zabawy swoim dzieciom. Po rozdarciu okazało się, iż w paczkach są dolary. Gajowy z dolarami udał się do Wróbla, który na tę wieść zemdlał. Następnie dostał obywatel Wróbel list od brata, w którym ten zakazywał dzielenia się z kimkolwiek papierosami z paczki. ;)

......

List więźniarki, która prosi o odroczenie na czas zimy, bo w domu ma 6 dzieci, których ‘nie ma komu chować’. Kobieta trafiła do więzienia za przywizienie do miasta najstarszemu synowi mięsa z własnego uboju. I po raz kolejny prosi w liście państwo socjalistyczne o zmiłowanie. :/

......

 ‘Drogi redaktorze. Chleba za sanacji mieliśmy w bród a teraz, po 17 latach demokracji ludowej, braknie nam rozpaczliwie. Jedna piekarnia obsługuje tereny 2 miasteczek i 3 wiosek. Po otwarciu drzwi tłumy szturmują sklep i dochodzi do drastycznych scen. Po godzinie chleb się kończy. Jak za najgorszych okupacyjnych czasów.’

......

Sonda uliczna „Czy pan jest szczęśliwy?” Nikt nie odpowiedział twierdząco, większość uciekała, niektórzy potykając się o kabel od mikrofonu redaktora w sztruksowej marynarce. Jedna brunetka z trwałą a la owcza gęstwina odpowiedziała rezolutnie ‘Jestem szczęśliwa. Ale może dlatego, że w Warszawie jestem od niedawna!’

......

„Kochany mężu, Wacek kochany,  nie umiem ci napisać co się w mym sercu dzieje. Wróć do nas, och, zeby to się już wreszcie skończyło, żeby było tak jak przedtem (...) A teraz co u mnie: zdałam wieprza, ziemniaki też już wykopane (...)”

......

Analiza pisma medycznego, które trzeba ‘naprostować’, bo za mało w nim doniesień o sukcesach radzieckiej medycyny. Ponadto za dużo tematyki seksuologicznej, która ‘sprzyja niezdrowej ekscytacji tematem’. Po co na przykład informacje o przeciętnej długości męskiego prącia wynoszącej 14,6 cm? Czemu ma to służyć? ‘Długosć prącia nie ma znaczenia w pożyciu w naszym ustroju’ ;). Wiadomo też – donosi inwigilant rzeczonego pisma –  iż ‘długośc winno się mierzyć w stanie wzbudzenia, co jest niemożliwe!’.

(14,6? To chyba nie za Gomułki było ;)

......

List szeregowego Stefana do matki, w którym donosi, iż ponad połowa jednostki nie posiada w ogóle trzewików, podczas gdy dowódca gnębi ich niemiłosiernie, każąc całymi dniami chodzić w pełnym ekwipunku. Dodatkowo urządza im nocami biegi, które skutkują przemęczeniem. Pewnej nocy zmęczony kolega Stefana dostał się pod czołg. Koledzy żałowali poległego, próbując wyciągnąć spod czołgu ‘choć kilka kości’, czego sierżant im kategorycznie zakazał wrzeszcąc że ‘w tym kraju jest aż nadto ścierwa nadającego do przemielenia  i że raz dziennie ktoś pod czołgiem powinien lądować dla poprawienia morale’

......

No i na deser historia ekspedientki sklepu odzieżowego, którą odwiedziła inspekcja. Ekspedientka, po szczegółowej inwentaryzacji zasobów sklepu, okazała się nie posiadać kwitów na trzy staniczki nylonowe eksponowane w celach przyciągnięcia klientek na wystawie. Staniczki te kupiła spod lady w piekarni na przeciwko. Ekspedientka tłumaczyła, iż wszystkie kobiety z sąsiedztwa kupują staniki w tej PIEKARNI, ma na to świadków i można to sprawdzić. Niestety komisja inspekcyjna nie dała jej wiary i sprawdzić nie chciała. I tak ekspedientka zakończyła swoją karierę w branży handlowej.

Reżyser Maciej Drygas przez ponad rok zbierał dokumentację do filmu, przedstawiającego zwykły, niczym szczególnym nie wyróżniający się dzień - 27 września 1962 roku. Powstała krótka historia o czasach, które dziś wydają się zarazem odległe i znajome. Tego dnia w PRL urodziło się 1600 obywateli, około 600 zmarło. Zachmurzenie było umiarkowane, "Trybuna Ludu" pisała o uroczystym koncercie artystów z ZSRR, wydawnictwo Iskry wydało książkę poświęconą życiu Lenina, "Życie Warszawy" donosiło o zatrzymaniu dużej partii kawy zbożowej. ('Jeden dzień w PRL-u', dokument, reż. Maciej Drygas,  Polska/Francja, 2005)

Posiadanie żyjącego telewizora nastraja mnie bardzo, bardzo smutno. Smutno rozstraja mnie też to, że  młodzież, która się wczoraj udała na koncert Justina Bibera, w ogóle się o tym nie dowie, bo nie sądzę, żeby po lekcjach oglądała TVP Historię. A Justin i tak myślał, że gra w Rosji, co jedna z jego fanek uzasadniała w dzienniku tym ‘że może dysponował mapą z czasu rozbiorów’. (O ludzie! Choć przynajmniej wiedzą, co to rozbiory...).

Godni siebie odbiorcy.

Zdjęcia dedykuję tym, którzy byli wtedy dziećmi. Albo nieledwie zygotą ;)

A młodemu pokoleniu ku przestrodze. Pamiętajcie:  

‘W demokracji mówisz co chcesz, robisz co ci każą’.